در ایران سازه‌های بتنی و فلزی برای ساخت و سازها بیشتر رواج دارند که هر یک طبق مقررات شهرداری قابل اجرا هستند. این سازه‌ها هر کدام از نظر هزینه و طول عمر از مزایای و معایبی برخوردار هستند و برای مقایسه آن‌ها فاکتورهای مختلفی مانند بازگشت سرمایه، سرعت اجرا، هزینه، ایمنی و غیره مورد بررسی قرار می‌گیرند. در ادامه از املاک آنلاین هر یک از این سازه‌ها را معرفی می‌کنیم.
سازه بتنی چیست؟
سازه بتنی از موادی همچون شن، سیمان و ماسه ساخته می‌شود. جهت اجرای آن در ابتدای کار فونداسیون، باید جهت بافت، میلگرد، تیرهای اصلی و ستون با میلگرد آجدار و ساده آماده شود تا نما معین شود.
سازه فلزی چیست؟
در سازه فلزی از مقاطع فلزی و تیرآهن فولادی و فلزی استفاده می‌شود. عضو اصلی آن تیرآهن است. بعضی از این مقاطع فولادی در اول کار جهت اتصال به هم جوشکاری می‌شوند تا ستون‌های مستحکم ایجاد شوند. سپس با استفاده از جرثقیل بر اساس دستور تعیین شده توسط مهندس، به شکل عمودی و افقی عملیات جوشکاری بر روی آن‌ها انجام می‌گیرد تا اسکلت ایجاد شود. سازه فولادی در مدت بیشتری یکپارچگی خود را حفظ می‌کند و احتیاجی به ترمیم سالانه نخواهد داشت. آن‌ها همچنین مقاومت بالایی در مقابل طوفان، زلزله، باران، برف، سیل، باد و غیره دارند.
مقاومت سازه بتنی بهتر است یا فلزی؟
عموما همه سازه‌هایی که در کشور ساخته می‌شوند اگر به صورت مهندسی اجرا شوند مقاوم هستند. از لحاظ مقاومت در مقابل زلزله کارایی و عملکرد هر دو سازه بالا است. البته در صورتی که ساخت پروژه بر اساس استانداردها صورت گیرد. یکی از فاکتورهایی که در مقایسه این دو سازه مد نظر قرار می‌گیرد، آتش سوزی است. لذا سازه بتنی در مقابل آتش سوزی مقاومت بالایی از خود نشان می‌دهد.
کدام سازه سرعت اجرای بیشتری دارد؟
سازه فلزی در زمان کمتری اجرا می‌شود، چون در ساخت آن نیازی به سیمان، شن و ماسه نیست و ستون و طبقات را می‌توان در زمان کمی به هم جوش داد. در نتیجه از ساختمان فلزی زودتر می‌توان بهره برداری کرد. همچنین این اسکلت در زمستان نیز قابلیت اجرا را دارد. زیرا اجرای نوع بتنی در زمستان سخت است. زیرا ممکن است بر اثر سرما دچار یخ بندان شود.
فرق هزینه اسکلت بتنی و فلزی
در سازه بتنی به دلیل اینکه طبقات به نوبت پشت سر هم ساخته می‌شوند، هزینه اجرا به مرور افزایش پیدا می‌کند. ولی در سازه فلزی به دلیل اینکه تمام طبقات یکجا ساخته می‌شوند هزینه پروژه نیز یکجا صرف پروژه خواهد شد. به طور قطع نمی‌توان گفت کدام یک هزینه بیشتری دارند، زیرا در اسکلت بتنی ضخامت میلگرد و در اسکلت فلزی قطر تیرآهن متفاوت خواهد بود. ولی به احتمال زیاد سازه فلزی هزینه بیشتری دارد.
تفاوت سازه بتنی و فلزی از نظر فاکتورهای مختلف
در ادامه به مقایسه اسکلت بتنی و فلزی از نظر پارامترهای مختلف می‌پردازیم:
موقعیت جغرافیایی
در شهرهایی که نزدیک دریا هستند رطوبت هوا بسیار بالا است و اسکلت فلزی در این مناطق براحتی دچار خوردگی می‌شود. در نتیجه باید ساختمان را در این محل‌ها از نوع بتنی ساخت.
تاثیر اکیپ اجرایی
در شهرهایی که پیمانکاران سازه‌های فلزی، زیاد هستند، بیشتر از سازه فلزی استفاده می‌شود و در شهرهایی که پیمانکاران سازه بتنی زیاد هستند بیشتر از سازه بتنی استفاده خواهد شد.
معماری
برخی افراد فکر می‌کنند چون سازه بتنی حجیم است، معماری آن با مشکل روبرو می‌شود. ولی این طرز فکر اشتباه است و می‌توان با هزینه کمتر، دهانه بلند ایجاد کرد تا تعداد ستون‌ها کم شوند.
طول عمر سازه
در بین سازه ها، نوع بتنی عمر کمتری دارد و مهندسین عمر مشخصی را برای آن تعیین کرده اند. ولی فولاد به دلیل عمر بالاتر مورد توجه بیشتری قرار گرفته است.
سهولت در اجرا
در سازه بتنی فرایند اجرا یا سرعت کمتری انجام می‌شود و افراد مبتدی نیز می‌توانند آن را اجرا کنند. ولی نوع فلزی با سرعت بیشتری اجرا می‌شود و باید توسط افراد ماهر اجرا شود.
مقاومت در برابر آتش سوزی و دیگر حوادث همانطور که همه می‌دانیم بتن در مقابل آتش سوزی و خوردگی مقاومت بیشتری دارد.
زمان اجرا
اسکلت فلزی با سرعت بالاتری اجرا می‌شود. ولی نوع بتنی در زمان بیشتری اجرا خواهد شد. هزینه اجرای این سازه‌ها بسته به تعداد طبقات، قطر میلگرد و تیرآهن، دسترسی و غیره متفاوت است.
دوام و استحکام
بتن مقاومت بیشتری در برابر آتش دارد ولی شکننده‌تر است، به همین دلیل در مقابل زلزله دچار شکنندگی خواهد شد. بتن در مقابل کشش نیز مقاومت کمتری دارد.
برای مشاوره در ساخت سازه های فلزی با گروه رویش میتوانید با شماره ۰۹۱۲۲۵۲۷۳۱۷ در ارتباط باشید
اجزای تشکیل دهنده اسکلت بتنی
اسکلت بتنی از اجزای مختلفی ایجاد شده که این اجزا شامل موارد زیر هستند:
- دال: به عنوان یک سطح افقی، ساختمان را پوشش داده و نیروی افقی و عمودی را تحمل می‌کند و بار را به تیر انتقال می‌دهد. به علاوه در مقابل باد و زلزله مقاومت بالایی دارد. دال انواع مختلفی مانند: دال تخت، مشبک و قارچی داشته که بسته به عملکرد نیز به دو گروه یک و دو طرفه دسته‌بندی می‌شود.
- تیرهای اصلی و ثانویه: در اسکلت همان اجزای باربر افقی به شمار می‌روند که نیروی دال و وزن خود را حمل می‌کنند. از تیر بتنی جهت هدایت نیروی زنده و مرده طبقات بهره گرفته خواهد شد.
- ستون ها: از اعضای عمودی محسوب می‌شوند که نیرو را از ستون و تیر بالایی به فونداسیون انتقال می‌دهند. طراحی ستون بسیار پراهمیت است، زیرا اگر ستون دچار آسیب شود کل ساختمان فرو می‌ریزد.
- فونداسیون: همان پی ساختمان است که در اشکال گسترده، نواری و غیره دسته‌بندی می‌شود. نقش آن انتقال تمام بار سازه به زمین است.
- دیوار برشی: این دیوار ضخامتی بین ۴۰۰ میلیمتر تا ۳ متر دارد که در مقابل بارهای افقی دوام بالایی دارد.
اجزای اسکلت فلزی
اسکلت فلزی اجزای مختلفی دارد که هر یک را شرح می‌دهیم:
تیرآهن: تنش‌های بارهای برشی و لنگر خمشی را تحمل می‌کند. تیرآهن در کارخانه اسکلت فولادی در انواع مختلفی مانند معمولی، بال پهن، IPB و INP تولید می‌شود که نوع معمولی محبوبیت بیشتری دارد. این مدل از بال یکنواختی برخوردار است.
تیر ورق: یک ورق جان و دو بال دارد که تکیه گاه برای نیروی سنگین است، برای زمانی که لنگر خمشی بزرگتر از مقاومت نورد شده خمشی باشد در طول مسافت‌های زیاد استفاده می‌شود. در اصل دو بال آن مقاومت زیادی در مقابل بار کششی و فشاری داشته و جان بار برشی را تحمل می‌کند.
ورق کله گاوی یا ورق روسری: جهت جدا نشدن تیر از ستون بر اثر دوران با جوش اتصال پیدا می‌کند. همچنین از سه قسمت ورق نبشی جان، ورق روسری و ورق زیرسری ایجاد شده است.
عرشه: به دلیل استحکام خمشی در کف‌سازی و سقف‌سازی کاربرد دارد. در اصل در اسکلت فلزی مانند تیرچه بلوک عمل می‌کند.
خلاصه
اسکلت ساختمان در دو نوع بتنی و فلزی است که هر کدام ویژگی ها، مزایا و معایبی دارند که بسته به شرایط اقلیمی، بودجه، تعداد طبقات، عرف محیط و دیگر عوامل می‌توان هر کدام را انتخاب کرد. مثلا در مناطق مرطوب از نوع فلزی استفاده می‌شود. سازه فلزی در زمان کمتری اجرا می‌شود ولی قیمت بالاتر و عمر بیشتری دارد. سازه بتنی نیز در مقابل آتش سوزی و خوردگی مقاومت دارد ولی دوامش در برابر شکستگی کمتر است.
