آهن پرایس: لوله‌های آهنی به عنوان رگ‌های حیاتی در سازه‌ها و سیستم‌های مختلف، نقشی اساسی در انتقال سیالات و حفظ عملکرد آنها ایفا می‌کنند. از این رو، کیفیت لوله آهنی اهمیتی حیاتی در تضمین استحکام، کارایی و طول عمر این لوله‌ها دارد.
خوردگی لوله آهنی پدیده‌ای رایج و ناخوشایند است که به مرور زمان، استحکام و سلامت این لوله‌ها را به خطر می‌اندازد. این فرآیند شیمیایی یا الکتروشیمیایی، در اثر واکنش فلز آهن با عوامل محیطی مانند اکسیژن، آب، رطوبت، مواد شیمیایی و خاک رخ می‌دهد و منجر به زنگ زدن، فرسایش و تخریب لوله‌ها می‌شود.
از آنجایی که قیمت لوله آهنی در هزینه‌های صنایع وابسته اثر چشمگیری دارد بنابراین انتخاب لوله باکیفیتی که دچار خوردگی نشود یا کمتر دچار این آسیب شود، ضروری است و زیان اقتصادی کمتری را بر پروژه‌ها تحمیل می‌کند.
انواع خوردگی لوله آهنی
خوردگی و زنگ‌زدگی لوله آهنی بر اساس محل و شکل به انواع مختلفی طبقه‌بندی می‌شود که در ادامه به معرفی و بررسی هر یک پرداخته می‌شود.
خوردگی داخلی لوله آهنی
- خوردگی سایشی: به دلیل اصطکاک سیال در حال جریان با سطح لوله ایجاد می‌شود.
- خوردگی تنشی: به دلیل وجود هیدروژن سولفید در سیال و جذب آن توسط فولاد رخ می‌دهد.
- خوردگی میکروبی: به دلیل فعالیت باکتری‌های موجود در سیال ایجاد می‌شود.
- خوردگی فرسایشی: به دلیل سرعت بالای سیال در حال جریان در لوله ایجاد می‌شود.
خوردگی خارجی لوله آهنی
- خوردگی گالوانیکی: به دلیل تماس مستقیم لوله با خاک و ایجاد پیل الکتروشیمیایی رخ می‌دهد.
- خوردگی حفره‌ای: به صورت حفره‌های ریز در سطح لوله ظاهر می‌شود و ضخامت دیواره آن را کاهش می‌دهد.
- خوردگی شیاری: در شکاف‌های اطراف جوش و اتصالات لوله‌ها ایجاد می‌شود.
- خوردگی ناشی از تنش: به دلیل تنش‌های مکانیکی مانند فشار یا کشش در لوله رخ می‌دهد.
- خوردگی یکنواخت: به طور یکسان در تمام سطح لوله رخ می‌دهد.
- خوردگی متخلخل: به صورت سوراخ‌های ریز و متعدد در سطح لوله ظاهر می‌شود.
- خوردگی بین‌دانه‌ای: به صورت حفره‌هایی در مرز دانه‌های فلز ایجاد می‌شود.
عوامل موثر بر خوردگی لوله آهنی
خوردگی لوله‌های آهنی پدیده‌ای رایج و ناخوشایند است که به مرور زمان، استحکام و سلامت این لوله‌ها را به خطر می‌اندازد. این فرآیند شیمیایی یا الکتروشیمیایی، در اثر واکنش فلز آهن با عوامل محیطی مانند اکسیژن، آب، رطوبت، مواد شیمیایی و خاک رخ می‌دهد و به زنگ زدن، فرسایش و تخریب لوله‌ها منجر می‌شود و همانطور که اشاره شد قیمت لوله آهنی ممکن است در برخی پروژه‌ها گران تمام شود از همین رو در ادامه به عوامل متعددی که می‌توانند بر سرعت و شدت خوردگی لوله‌های آهنی تاثیر بگذارند، اشاره می‌شود.
1. نوع فلز
- ترکیب شیمیایی: وجود ناخالصی‌ها یا عناصر آلیاژی خاص در فولاد، می‌تواند آن را در برابر خوردگی آسیب‌پذیرتر کند. به عنوان مثال، فولادهایی که حاوی مقادیر زیادی کربن یا منگنز هستند، بیشتر در معرض خوردگی قرار دارند.
- ساختار میکروسکوپی: ساختار دانه‌ای فلز نیز می‌تواند بر خوردگی آن تاثیر بگذارد؛ فولادهایی که دارای دانه‌های ریزتر هستند، به طور کلی در برابر خوردگی مقاوم‌ترند.
2. شرایط محیطی
- رطوبت: رطوبت بالا، به ویژه در ترکیب با اکسیژن، یکی از مهمترین عوامل تشدید کننده خوردگی است.
- دمای محیط: افزایش دما، سرعت واکنش‌های شیمیایی و در نتیجه، سرعت خوردگی را افزایش می‌دهد.
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی: تماس لوله با مواد شیمیایی خورنده مانند اسیدها، بازها و نمک‌ها می‌تواند به طور قابل توجهی سرعت خوردگی را افزایش دهد.
- نوع خاک: خاک‌های اسیدی، شور و یا با زهکشی ضعیف، محیط‌های خورنده‌ای را برای لوله‌های آهنی فراهم می‌کنند.
3. کیفیت پوشش
- نوع پوشش: لوله‌های آهنی که با پوشش‌های ضدخوردگی مانند رنگ، گالوانیزه یا پوشش‌های اپوکسی پوشانده نشده‌اند، به طور قابل توجهی بیشتر در معرض خوردگی قرار دارند. اگرچه قیمت لوله آهنی با پوشش‌های گالوانیزه گران‌تر ازنوع فولادی آهن است اما طول عمر بیشتری دارد و هزینه نگهداری و تعمیر کمتری صرف آن می‌شود.
- کیفیت پوشش: کیفیت و ضخامت پوشش نیز بر مقاومت آن در برابر خوردگی تاثیر می‌گذارد. پوشش‌های نامرغوب یا آسیب‌دیده، به سرعت دچار فرسایش شده و محافظت کافی از لوله را فراهم نمی‌کنند.
4. طراحی و نصب
- تنش‌های مکانیکی: تنش‌های کششی، فشاری و خمشی در لوله‌ها می‌توانند منجر به خوردگی تنشی شوند.
- جوشکاری: کیفیت جوشکاری می‌تواند بر مقاومت لوله در برابر خوردگی در محل جوش‌ها تاثیر بگذارد.
- تماس با فلزات دیگر: تماس مستقیم لوله‌های آهنی با فلزات نجیب‌تر مانند مس می‌تواند منجر به خوردگی گالوانیکی شود.
5. عوامل بیولوژیکی
- فعالیت باکتری‌ها: برخی از باکتری‌ها، به ویژه باکتری‌های سولفید احیا کننده، می‌توانند فرآیند خوردگی را تسریع کنند.
درک این عوامل و انتخاب راه‌حل‌های مناسب برای پیشگیری از خوردگی، از جمله انتخاب لوله مناسب، استفاده از پوشش‌های ضدخوردگی، انجام بازرسی‌های منظم و اعمال روش‌های حفاظتی مانند حفاظت کاتودیک، می‌تواند به طور قابل توجهی عمر و سلامت لوله‌های آهنی را افزایش دهد.
پیامدهای خوردگی لوله آهنی
- خوردگی باعث نازک شدن دیواره لوله و کاهش استحکام آن می‌شود و در نهایت منجر به نشت، ترک خوردگی و انفجار لوله می‌شود.
- همچنین خوردگی لوله‌ها می‌تواند به ورود ذرات زنگ و سایر آلاینده‌ها به آب آشامیدنی منجر شود و کیفیت آن را به طور قابل توجهی کاهش دهد.
- خوردگی لوله‌ها هزینه‌های تعمیر و نگهداری و جایگزینی آنها را افزایش می‌دهد و در چنین شرایطی قیمت لوله آهنی گران تمام می‌شود.
- نشت مواد شیمیایی خورنده از لوله‌های فرسوده می‌تواند به آلودگی خاک و آب‌های زیرزمینی منجر شود.
راه‌های پیشگیری از خوردگی لوله آهنی
- برای هر نوع کاربرد، باید از لوله‌های آهنی با جنس، ضخامت و پوشش مناسب استفاده شود.
- استفاده از پوشش‌های ضد خوردگی مانند رنگ، گالوانیزه یا پوشش‌های اپوکسی اگرچه به افزایش قیمت لوله آهنی منتهی می‌شود اما می‌تواند به طور قابل توجهی از خوردگی لوله‌ها جلوگیری کند.
- در این روش، از جریان الکتریکی برای محافظت از لوله در برابر خوردگی استفاده می‌شود.
- بازرسی منظم لوله‌ها و رفع عیوب احتمالی می‌تواند از بروز خوردگی و نشت لوله‌ها جلوگیری کند.
لوله‌های آهنی به عنوان رگ‌های حیاتی در سازه‌ها و سیستم‌های مختلف، نقشی اساسی در انتقال سیالات و حفظ عملکرد آنها ایفا می‌کنند. به همین دلیل، شناخت انواع خوردگی لوله آهنی و درک مکانیسم‌های وقوع و پیشگیری از آنها، اهمیتی حیاتی در حفظ سرمایه‌های شما و تضمین سلامت و کارایی این لوله‌ها دارد. گفتنی است برای انتخاب و خرید لوله مناسب با کاربرد آن و همچنین خرید لوله با کیفیت می‌توانید از طریق شماره 02154103 تماس گرفته و با کارشناسان آهن پرایس مشورت کنید، علاوه‌بر این می‌توانید آخرین قیمت لوله آهنی برندهای مختلف و همچنین قیمت انواع لوله‌های درزدار و بودن درز را در سایت آهن پرایس مشاهده کنید.
