موزه زمان تهران معماری چشمگیر قاجاری ها در زعفرانیه امروز!

موزه زمان تهران مربوط به دوره قاجار با قدمتی 80 ساله است و یکی از آن بنا هایی به شمار می رود که در تهران هنوز پا برجاست و مانند الماسی درخشان در شمال پایتخت می درخشد. در این روزهای بهاری که طراوت در تمام کوچه و خیابان های شهر پیداست ، تهران گردی حال و هوای دیگری دارد. اگر مسیر شمال شهر را برای گشت و گذار بهاری تان انتخاب کنید، حتما نام موزه زمان در ابتدای خیابان زعفرانیه شما را برای تغییر مسیر وسوسه می کند.

چند قدمی که در اين خیابان پيش برويد، سر دری زیبا نگاه شما را به خود جلب می کند و از همان بدو ورود تجلی هنر ایرانی میخکوبتان می کند. باغی با درختان سر به فلک کشیده ، حوض و عمارتی که زیبایی اش نمی گذارد چشم از آن بردارید. خانه ای که هنوز هم آرامش سال های دور خود را حفظ کرده است…امروز همانند هر سه شنبه در املاک آنلاین قصد داريم شما را با يكي از خانه هاي تغيير كاربري داده شده در تهران آشنا كنيم، خانه هايي که هويت خود را به برج های تازه به دوران رسیده ی امروزی نفروخته اند و همچون گذشته با اصالتشان در دل این شهر نفس می کشند. همراه ما باشيد.

موزه زمان کجاست؟

عمارت و موزه زمان مربوط به دوره قاجار است و قدمتی 80 ساله دارد و یکی از آن بنا هایی به شمار می رود که در تهران هنوز پا برجاست. خیابان ولیعصر را که به سمت شمال حرکت کنید در نزدیکی میدان تجریش سمت راست خیابان تابلوی موزه زمان شما را، راهنمایی می کند. این بنا از سه جهت مورد توجه قرار گرفته است و نظر مخاطبان را به خود جلب کرده است. نخست المان هایی که در ساختمان موزه وجود دارد، دوم سرسبزی و زیبایی باغ و سوم تزیئنات و معماری به کار رفته در ساخت عمارت است که این خانه ی کهن را از سایر هم ردیفان خود متمایز می کند. بدون شک زیبایی این بنا هر مخاطبی را به خود خیره می کند. با ورود به این عمارت زیبا و با اصالت، می توانید برای ساعاتی به چیزی جز هنر و معماری این مرز و بوم فکر نکنید.

اين بنا به دست چه كسي ساخته شد؟

بنای عمارت و باغ موزه زمان که امروزه چنین نامی را از آن خود کرده است، زمینی به وسعت 5000 متر مربع بوده است که در سال 1342 شخصی به نام حسین خداداد آن را از یکی از شازده های دربار قاجار به نام منصور شمیرانی خریداری کرده است. باغ و عمارت مربوط به دوره محمد شاه و ناصر الدین شاه قاجار است که در ابتدا این بنا ساختمانی ساده ، خشتی یک طبقه بوده است که باز سازی آن از سال 1342 شروع و تا سال 1356 به طول انجامیده است.

در این سال ها حسین خداداد در این عمارت رفت و آمد داشته و برای افرادی که در حین بازسازی مجموعه، سال ها در آن جا کار می کردند فضایی برای سکونت در نظر گرفته بوده اند. بازسازی و ساخت این عمارت توسط جمعی از معماران و مهندسان زبر دستی همچون آقایان ابتکار، کاشی و حاج رمضان عباسیان انجام شده است که در ادامه به توضیح جزیئات دیگر بخش های این بنا می پردازیم.

معماري این بنا در گذشته چگونه بوده است؟

همانطور که گفته شد، این بنا در ابتدا ساختمانی یک طبقه و خشتی بوده است که بعد ها به بازسازی آن پرداخته اند و اسکلت آهنی را جایگزین اسکلت چوبی کرده اند. طبقه زیرین بنای این عمارت در حدود 700 متر مربع است که معمارانی زبده و زبردست به بازسازی آن پرداخته اند.

تزییناتی که در این عمارت استفاده شده است عبارتند از گچ بری، آیینه کاری، مقرنس کاری و گره چینی. گچ بری کم نظیر آن توسط گروهی چهل نفره از هنرمندان انجام شده است که در حدود چهارده سال به طول انجامیده است.

اتاقی در طبقه اول این عمارت وجود دارد که به اتاق اصفهانی ها معروف است و از فضاهای بسیار زیبای این عمارت محسوب می شود. و بازسازی این اتاق به تنهایی از سال 1353 تا 1356 طول کشیده است. دلیل نام گذاری این اتاق به نام اصفهانی ها که به شاه نشین نیز معروف شده است، به علت آن است که طراحی آن برگرفته از عالی قاپوی اصفهان است و سقف آن نیز طرح فرش اصفهان را دارد و از طرح های خشتی برای اجرای سقف شده استفاده است.

سقف اتاق اصفهانی ها 99% از مس و 1% از طلا ساخته شده است و طراحی و اجرای روی دیوار ها از هنر تنگ بری استفاده شده است. همچنین طرح شیشه های آن به دلیل جلوگیری از ورود حشرات به داخل طراحی شده است.

نکته : هنر تنگ بری در واقع آرایه‌ های گچی از آذین‌ های وابسته به هنر معماری است که از دیر زمان هم‌پ ای ساخت بنا بکار می‌رفته است. همچنین این تزیینات در دوران صفویه رواج و تکامل یافت. این آذین افزون بر جنبه زیبا شناسانه، کارکرد های دیگری نیز داشته و این نشان از تدبیر هنرمند ایرانی دارد که در کنار زیبایی به کاربری نیز می اندیشیده است.

معمار اتاق اصفهانی ها سه برادر به نام روحانی بوده اند که چنین هنری را اجرا کرده اند. در این اتاق و در قسمت زیرین محراب تابلوی گچ کاری شده حتما نظرتان جلب می کند. این اثر، معروف به تابلوی آفرینش است که توسط استاد عیسی خان بهادری از شاگردان کمال الملک اجرا شده است و در آن طرح آدم و حوا و سیمرغ را مشاهده می کنید.

به طور کلی طراحی تمامی فضاهای عمارت تلفیقی از معماری ایرانی و فرنگی است. حسین خداداد به دلیل شغل خود که تاجر فرش بوده اند علاقه زیادی به فرش ایرانی داشته اند و از این طرح در تمامی سقف فضاهای عمارت استفاده کرده اند.

کاربری امروز عمارت زمان چیست؟

پس از اتمام بازسازی، حسین خداداد در سال 1356 تا 1357 در این عمارت سکونت داشته است و بعد از آن سال ها این عمارت در سال 1378 به موزه تغییر کاربری می دهد و به وسایلی چون ساعت اختصاص داده می شود. ساعت هایی که در موزه وجود دارند مربوط به قرن نوزدهم و بیستم هستند و برای کشور های چون فرانسه، سوییس، انگلیس و آلمان هستند که بیشتر آن ها برای وزرا و اشخاص وابسته به دربار شاه بوده اند و پس از این تغییر کاربری به عمارت به ” موزه زمان” تغییر نام پیدا می کند.

مالک امروز موزه زمان چه کسی است؟

پس از سال 1378 اداره کل موزه و بنیاد مستضعفان مالکیت این عمارت را بر عهده می گیرد و امروزه در نظارت ثبت ملی و میراث فرهنگی در آمده است.